Một trong những thách thức lớn mà học sinh thường gặp phải trong việc học Ngữ Văn là làm thế nào để nắm vững phong cách ngôn ngữ báo chí. Đây là một lĩnh vực đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng và khả năng áp dụng linh hoạt.
Dưới đây là danh sách các bài soạn xuất sắc về Phong cách ngôn ngữ báo chí dành cho học sinh lớp 11. Những bài viết này cung cấp những ví dụ rõ ràng và hữu ích về cách sử dụng ngôn ngữ báo chí một cách linh hoạt và hiệu quả.
Với những bài soạn này, học sinh có thể học hỏi cách sử dụng ngôn ngữ báo chí một cách sáng tạo và thuần thục, từ đó nâng cao kỹ năng viết của mình trong lĩnh vực này. Bắt đầu hành trình của bạn trong việc nắm vững Phong cách ngôn ngữ báo chí với danh sách này và trở thành một người viết xuất sắc!
Bài soạn tham khảo số 1
I. Kiến thức cơ bản cần nắm vững
1. Báo chí có nhiều cách phân loại khác nhau:
+ Phân theo phương tiện: báo viết, báo nói, báo hình..
+ Theo định kì xuất bản: nhật báo, tuần báo, nguyệt báo, niên báo…
+ Theo tôn chỉ mục đích và lĩnh vực xã hội
+ Theo nghề nghiệp, giới tính, lứa tuổi: báo Tuổi trẻ, Thanh Niên, Phụ nữ…
2. Ngôn ngữ báo chí mang tính thông tin, tin tức chủ yếu dùng trong: tin tức, phóng sự, tiểu phẩm và bình luận
Luyện tập
Bài 1 (trang 131 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Đọc một tờ báo và xác định thể loại văn bản trên tờ báo đó
+ Bản tin: thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác ngắn gọn
+ Theo trình tự, khuôn mẫu: nguồn tin, thời gian, địa điểm, sự kiện, diễn biến, kết quả
+ Phóng sự: Cung cấp nguồn tin, tường thuật chi tiết sự kiện, miêu tả bằng hình ảnh, giúp người đọc có cái nhìn sinh động
Ví dụ: Chuyên mục thời sự trên các kênh truyền hình quốc gia đăng tải phóng sự người dân vùng miền núi Sơn La, Hà Giang:
– Thời gian, địa điểm của phóng sự
– Phỏng vấn nhân vật
(Thông tin được trình bày dưới dạng nguồn tin ngắn gọn, chính xác, đầy đủ)
Bài 2 (trang 131 sgk ngữ văn 11 tập 1)
– Bản tin:
+ Ngắn gọn
+ Cần chính xác, khách quan
– Phóng sự
+ Thông tin sự việc, miêu tả sinh động, cụ thể
+ Gợi cảm, gây hứng thú
Bài 3 (trang 131 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Để viết được một tin ngắn phản ánh tình hình học tập:
+ Thời gian: thời điểm nhất định (thi đua chào mừng ngày nhà giáoViệt Nam, tổng kết học kì…)
b, Địa điểm: lớp học
c, Sự kiện: gây chú ý bằng sự kiện nổi bật
d, Đưa ra ý kiến ngắn gọn về sự kiện
Tin ngắn có những yêu cầu chính xác, khách quan trừ kiểu bài bình luận thời sự
Bài soạn tham khảo số 2
Câu 1 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Những thể loại văn bản báo chí phổ biến trên một tờ báo quốc dân (báo được nhiều người thuộc nhiều nghề nghiệp, giới tính đọc, có tính phổ biến cao) thường là: bản tin, phóng sự. Tiểu phẩm thì ít xuất hiện hơn.
Câu 2 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
+ Bản tin: Cung cấp những tin tức mới nhất cho người đọc, yêu cầu thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác. Bản tin phải ngắn gọn, hàm súc.
+ Phóng sự: Cũng là một dạng bản tin nhưng thông tin tường thuật có nhiều sự kiện chi tiết hơn và miêu tả bằng hình ảnh nhiều hơn để cung cấp cho người đọc cái nhìn đầy đủ và hấp dẫn.
Câu 3 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Học sinh tự viết một tin ngắn phản ánh tình hình học tập ở lớp mình. Chú ý đảm bảo những nội dung sau: Thời gian, hoạt động được nói đến, kết quả đạt được và số liệu cụ thể.
Ý nghĩa
Ngôn ngữ báo chí là ngôn ngữ dùng để thông báo tin tức thời sự trong nước và quốc tế, phản ánh chính kiến của tờ báo và dư luận quần chúng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của xã hội. Ngôn ngữ báo chí được sử dụng ở những thể loại tiêu biểu là bản tin, phóng sự, tiểu phẩm,…
Bài soạn tham khảo số 3
Câu 1 (trang 131 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):
Ngôn ngữ báo chí được sử dụng ở những thể loại tiêu biểu: Bản tin, phóng sự, tiểu phẩm…
Câu 2 (trang 131 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):
Phân biệt hai thể loại báo chí: bản tin và phóng sự
– Bản tin:
+ Thông tin sự việc: ngắn ngọn, kịp thời
+ Yêu cầu chính xác, kịp thời, cập nhật.
– Phóng sự:
+ Vừa đủ về thông tin sự việc, vừa miêu tả cụ thể, sinh động.
+ Yêu cầu: gợi cảm, gây được hứng thú.
Câu 3 (trang 131 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):
Để viết được một tin ngắn phản ánh quá trình học tập cần phải chú ý các yếu tố:
– Thời gian: vào một thời điểm nhất định (tổng kết học kì, thi đua, khen thưởng…)
– Địa điểm: tại lớp học.
– Sự kiện: chú ý những sự kiện nổi bật.
– Đưa ra ý kiến ngắn gọc về sự kiện.
* Yêu cầu: chính xác, khách quan.
Bài soạn tham khảo số 4
Bài 1
Những thể loại văn bản báo chí trên một tờ báo: phóng sự, bản tin, xã luận, truyện cười,…
Bài 2
Phân biệt:
a/Bản tin :
– Thông tin ngắn gọn
– Thông tin kịp thời, cập nhật
b/Phóng sự :
– Vừa đủ thông tin sự việc, vừa miêu tả cụ thể
– Yêu cầu gợi cảm, gây được hứng thú.
– Yêu cầu gợi cảm, gây được hứng thú.
Bài 3:
HS dựa trên đặc điểm của phong cách ngôn ngữ báo chí và đặc điểm tình hình học tập của lớp để viết một tin ngắn
Bài soạn tham khảo số 5
Câu 1 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Những thể loại văn bản tiêu biểu trên một số tờ báo: Bản tin, phóng sự, tiểu phẩm, thư bạn đọc, quảng cáo, tiêu điểm…
Câu 2 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Phân biệt hai thể loại báo chí: bản tin và phóng sự:
*Bản tin:
– Ngắn gọn
– Có thời gian, địa điểm cụ thể, kịp thời
– Sự kiện chính xác
– Câu ngắn gọn, từ ngữ chính xác
=> Cung cấp tin tức mới
*Phóng sự: Là một bản tin có thời gian, địa điểm và sự kiện nhưng được miêu tả, tường thuật chi tiết bằng hình ảnh cụ thể, hấp dẫn, câu văn biểu cảm, từ ngữ sinh động.
Câu 3 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Một tin ngắn phản ánh quá trình học tập cần phải chú ý các yếu tố:
– Thời gian: vào một thời điểm nhất định trong năm học
– Hoạt động: những kế hoạch, sự kiện đã được tổ chức liên quan đến việc học tập của lớp
– Kết quả: thành tích đạt được
– Số liệu: đưa ra số liệu, dẫn chứng cụ thể
Bài soạn tham khảo số 6
Câu 1 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Đọc một tờ báo xác định những thể loại văn bản báo chí trên tờ báo đó.
Lời giải chi tiết:
– Ngôn ngữ báo chí được sử dụng ở những thể loại tiêu biểu: Bản tin, phóng sự, tiểu phẩm, …
Ví dụ: Bản tin trên báo Dantri
Buổi sáng thứ hai không ghi nhận ca mắc mới Covid – 19 tại Việt Nam
Sau nhiều biện pháp quyết liệt của Chính phủ, các ca nhiễm virus SARS-CoV-2 tại Việt Nam dần hạ nhiệt. Sáng 5/4 không ghi nhận ca mắc mới, trong ngày chỉ xác nhận 1 ca bệnh nhưng đã được cách ly tập trung ngay từ khi nhập cảnh.
Đến sáng 6/4 là sáng thứ 2 Việt Nam không ghi nhận ca mắc mới. Hiện đã có 91/241 bệnh nhân được tuyên bố khỏi bệnh. Trong số các bệnh nhân đang nằm điều trị, có 52 trường hợp xét nghiệm đã âm tính 1-2 lần.
Để tiếp tục ngăn ngừa dịch Covid-19, cả nước đã thực hiện tốt Chỉ thị 16 của Chính phủ về cách ly toàn xã hội trong 5 ngày qua. Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đề nghị người dân tiếp tục thực hiện tốt thông điệp 5 điểm.
Câu 2 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Phân biệt hai thể loại báo chí: bản tin và phóng sự
Lời giải chi tiết:
a) Bản tin:
– Thông tin sự việc.
– Yêu cầu chính xác, khách quan.
b) Phóng sự (ngắn):
– Vừa thông tin sự việc, vừa miêu tả sinh động, cụ thể.
– Yêu cầu: gợi cảm, gây được hứng thú.
Câu 3 (trang 131 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Viết một tin ngắn phản ánh tình hình học tập ở lớp.
Lời giải chi tiết:
Để viết được mẩu tin ngắn phản ánh tình hình học tập ở lớp cần chú ý các yếu tố sau:
a) Thời gian: Vào một thời điểm nhất định (thi đua chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam, những ngày cuối học kì,…).
b) Địa điểm: Lớp.
c) Sự kiện: chú ý những sự kiện nổi bật.
d) Đưa ra ý kiến (ngắn gọn) về sự kiện.
Tin ngắn có những yêu cầu là: chính xác, khách quan (trừ kiểu bài bình luận thời sự).
Câu hỏi thường gặp
1. Tại sao phong cách ngôn ngữ báo chí quan trọng trong việc viết văn?
Phong cách ngôn ngữ báo chí giúp viết văn súc tích, rõ ràng và thuyết phục. Nó mang lại sự ứng dụng và thực tiễn cao, đặc biệt trong việc truyền đạt thông tin một cách nhanh chóng.
2. Những bài soạn nào trong danh sách tập trung vào phong cách ngôn ngữ báo chí?
Danh sách gồm những bài soạn nổi bật đã được tác giả viết theo phong cách ngôn ngữ báo chí. Đây là những tác phẩm mang đầy tính ứng dụng và thực tiễn.
3. Phong cách ngôn ngữ báo chí cần những yếu tố gì để trở thành tác phẩm xuất sắc?
Phong cách ngôn ngữ báo chí cần sự súc tích, rõ ràng, kỹ thuật và thuyết phục. Nó phải hỗ trợ trong việc truyền đạt thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả.
4. Làm thế nào để học sinh có thể áp dụng phong cách ngôn ngữ báo chí trong viết văn?
Để áp dụng phong cách ngôn ngữ báo chí, học sinh cần đọc và nắm vững các bài soạn trong danh sách. Sau đó, họ cần luyện tập viết văn theo phong cách này để nâng cao kỹ năng của mình.
5. Danh sách này có thể giúp học sinh nào?
Danh sách này hữu ích cho học sinh cấp 11 muốn nắm vững phong cách ngôn ngữ báo chí. Nó cung cấp tài liệu chất lượng để họ tiếp cận và tiếp thu phong cách này một cách hiệu quả.
6. Tại sao nên ưu tiên phong cách ngôn ngữ báo chí trong viết văn học?
Phong cách ngôn ngữ báo chí đem lại tính ứng dụng cao và giúp viết văn trở nên súc tích, rõ ràng. Nó cũng hỗ trợ trong việc truyền đạt thông tin một cách nhanh chóng và thuyết phục.
Kết
Phần kết của danh sách tổng hợp những tác phẩm nổi bật mang đậm phong cách báo chí. Các bài soạn này không chỉ là những tác phẩm văn học mà còn mang đầy tính ứng dụng và thực tiễn. Việc tập trung vào phong cách ngôn ngữ báo chí giúp học sinh nắm vững cách viết súc tích, rõ ràng và thuyết phục. Đây là những bài soạn ghi dấu ấn đáng kể với tầm quan trọng của việc áp dụng phong cách này trong viết văn. Chọn lọc kỹ lưỡng, danh sách này đem đến những tài liệu hữu ích giúp học sinh tiếp cận và tiếp thu phong cách ngôn ngữ báo chí một cách hiệu quả.
