Trong lịch sử văn học Việt Nam, bài thơ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện tình cảm, tri thức và lòng đam mê của người viết. Nhà thơ Tố Hữu đã để lại dấu ấn sâu sắc với tác phẩm về Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, có rất nhiều tác phẩm của ông về chủ đề này. Điều quan trọng là làm thế nào chúng ta có thể xác định và trải nghiệm những bài thơ xuất sắc nhất về Đảng của ông.
Bạn đã bao giờ muốn khám phá những bài thơ ấn tượng nhất của nhà thơ Tố Hữu về Đảng? Bạn có thắc mắc về những thông điệp đặc biệt mà những bài thơ này mang lại? Bạn muốn hiểu sâu hơn về cách Tố Hữu đã thể hiện lòng kính trọng và tận tụy của mình đối với Đảng qua từng dòng thơ?
Chúng tôi đã tổng hợp danh sách “Top 10 Bài thơ viết về Đảng của nhà thơ Tố Hữu hay nhất” để giúp bạn dễ dàng tiếp cận những tác phẩm xuất sắc nhất của ông. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích từng bài thơ, tường thuật về thông điệp, tình cảm và ý nghĩa của chúng đối với Đảng. Bằng cách này, bạn sẽ có cơ hội hiểu rõ hơn về sự đóng góp vĩ đại của nhà thơ Tố Hữu trong việc tôn vinh Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua nghệ thuật thơ ca.
Hãy cùng chúng tôi khám phá những bài thơ đầy cảm hứng và tinh tế của Tố Hữu và cảm nhận sự tôn trọng và lòng kính trọng sâu sắc đối với Đảng trong từng từ ngữ và dòng thơ.
Từ ấy
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim…
Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ…
7-1937
Bài ca mùa xuân 1961
Tôi viết bài thơ xuân
Nghìn chín trăm sáu mốt
Cành táo đầu hè rung rinh quả ngọt
Nắng soi sương giọt long lanh…
Rét nhiều nên ấm nắng hanh
Đắng cay lắm mới ngọt lành đó chăng?
Giã từ năm cũ bâng khuâng
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường!
***
Chào xuân đẹp! Có gì vui đấy
Hỡi em yêu? Mà má em đỏ dậy
Như buổi đầu hò hẹn, say mê
Anh nắm tay em, sôi nổi, vụng về
Mà nói vậy: “Trái tim anh đó
Rất chân thật chia ba phần tươi đỏ:
Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều
Phần cho thơ, và phần để em yêu…
“Em xấu hổ: “Thế cũng nhiều anh nhỉ!”
Rồi hai đứa hôn nhau, hai người đồng chí
Dắt nhau đi, cho đến sáng mai nay
Anh đón em về, xuân cũng đến trong tay!
***
Ôi tiếng hót vui say con chim chiền chiện
Trên đồng lúa chiêm xuân chao mình bay liệng
Xuân ơi xuân, vui tới mông mênh
Biển vui dâng sóng trắng đầu ghềnh
Thơ đã hát, mát trong lời chúc:
Đường lên hạnh phúc rộng thênh thênh
Tam Đảo, Ba Vì vui núi xuân xanh…
Chào 61! Đỉnh cao muôn trượng
Ta đứng đây, mắt nhìn bốn hướng
Trông lại nghìn xưa, trông tới mai sau
Trông Bắc trông Nam, trông cả địa cầu!
Trải qua một cuộc bể dâu
Câu thơ còn đọng nỗi đau nhân tình
Nổi chìm kiếp sống lênh đênh
Tố Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều!
Nghe hồn Nguyễn Trãi phiêu diêu
Tiếng gươm khua, tiếng thơ kêu xé lòng…
Ôi tiếng của cha ông thuở trước
Xin hát mừng non nước hôm nay:
Một vùng trời đất trong tay
Dẫu chưa toàn vẹn, cũng bay cờ hồng!
Việt Nam, dân tộc anh hùng
Tay không mà đã thành công nên người!
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người sống để yêu nhau
Đảng cho ta trái tim giàu
Thẳng lưng mà bước, ngẩng đầu mà bay!
***
Đời vui đó, hôm nay mở cửa
Như dãy hàng bách hoá của ta
Hỡi những người yêu, hãy ghé mua hoa
Và đến đó, sắm ít quà lễ cưới:
Lụa Nam Định đẹp tươi mát rượi
Lược Hàng Đào chải mái tóc xanh!
Ta còn nghèo, phố chật nhà gianh
Nhưng cũng đủ vài tranh treo Tết…
Đời vui đó, tiếng ca Đoàn kếtT
a nắm tay nhau xây lại đời ta
Ruộng lúa, đồng khoai, nương sắn, vườn cà
Chuồng lợn, bầy gà, đàn rau, ao cá
Dọn tí phân rơi, nhặt từng ngọn lá
Mỗi hòn than, mẩu sắn, cân ngô
Ta nâng niu gom góp dựng cơ đồ!
***
Ồ thích thật, bài thơ miền Bắc
Rất tự do nên tươi nhạc, tươi vần
Cả không gian như xích lại gần
Thời gian cũng quên tuần quên tháng.
Đời trẻ lại. Tất cả đều cách mạng!
Rũ sạch cô đơn, riêng lẻ, bần cùng
Quê hương ta rộn rã cuộc vui chung
Người hợp tác nên lúa dày thêm đó.
Đường nở ngực. Những hàng dương liễu nhỏ
Đã lên xanh như tóc tuổi mười lăm
Xuân ơi Xuân, em mới đến dăm năm
Mà cuộc sống đã tưng bừng ngày hội
Như hôm nay, giữa công trường đỏ bụi
Những đoàn xe vận tải nối nhau đi
Hồng Quảng, Lào Cai, Thái Nguyên, Việt Trì
Tên đất nước reo vui bao tiếng gọi…
***
Nào đi tới! Bác Hồ ta nói
Phút giao thừa, tiếng hát đêm xuân
Kế hoạch năm năm. Mời những đoàn quân
Mời những bàn chân, tiến lên phía trước.
Tất cả dưới cờ, hát lên và bước!
Đi ta đi! Khai phá rừng hoang
Hỏi núi non cao, đâu sắt đâu vàng?
Hỏi biển khơi xa, đâu luồng cá chạy?
Sông Đà, sông Lô, sông Hồng, sông Chảy
Hỏi đâu thác nhảy, cho điện quay chiều?
Hỡi những người trai, những cô gái yêu
Trên những đèo mây, những tầng núi đá
Hai bàn tay ta hãy làm tất cả!
Xuân đã đến rồi. Hối hả tương lai
Khói những nhà máy mới ban mai…
***
Tôi viết cho ai bài thơ 61?
Đêm đã khuya rồi, rét về tê buốt
Hà Nội rì rầm… Còi thổi ngoài ga
Một chuyến tàu chuyển bánh đi xa
Tiếng xình xịch, chạy dọc đường Nam Bộ…
Ôi đâu phải con tàu! Trái tim ta đó
Tiếng đập thình thình, muốn vỡ làm đôi!
Ta biết em rất khoẻ, tim ơi
Không khóc đấy. Nhưng sao mà nóng bỏng
Như lửa cháy trong lòng ta gió lộng?
Mấy hôm nay, như đứa nhớ nhà
Ta vẩn vơ hoài, rạo rực, vào ra
Nghe tiếng mõ và nghe tiếng súng
Miền Nam dậy, hò reo náo động!
Ba con tôi đã ngủ lâu rồi
Còn bao nhiêu chưa được ngủ trong nôi
Miền Bắc thiên đường của các con tôi!
Gà gáy sáng. Thơ ơi, mang cánh lửa
Hãy bay đi! Con chim kêu trước cửa
Thêm một ngày xuân đến. Bình minh
Cành táo đầu hè quả ngọt rung rinh
Như hạnh phúc đơn sơ, ước mơ nho nhỏ
Treo trước mắt của loài người ta đó:
Hoà bình
Ấm no
Cho
Con người
Sung sướng
Tự do!”
(24-1-1961)
Đảng và thơ
Tròn năm 50 tuổi: Đảng và thơ
Từ ấy hồn vui mãi đến giờ
Mái tóc pha sương chưa cạn ý
Con tằm rút ruột vẫn còn tơ
Thuyền con vượt sóng không nghiêng ngả
Nghĩa lớn xuôi dòng lộng ước mơ
Mới nửa đường thôi.
Còn bước tiếp
Trăm năm duyên kiếp Đảng và thơ!
(Xuân 1987)
Bài ca xuân 68
Anh chị em ơi!
Hãy giương súng lên cao, chào Xuân 68
Xuân Việt Nam
Xuân của lòng dũng cảm.
Ai đến kia, rộn rã cùng Xuân?
Hoan hô anh Giải phóng quân
Kính chào Anh, con người đẹp nhất!
Lịch sử hôn Anh, chàng trai chân đất
Sống hiên ngang, bất khuất trên đời
Như Thạch Sanh của thế kỷ hai mươi
Một dây ná, mót cây chông, cùng tiến công giặc Mỹ.
Không tự ngắm mình, anh chẳng hay đâu, hỡi chàng dũng sĩ!
Cả năm châu, Chân lý đang nhìn theo
Bóng Anh đi… và vành mũ tai bèo
Của Anh đó!
Ôi cái mũ vải mềm dễ thương như một bàn tay nhỏ
Chẳng làm đau một chiếc lá trên cành
Sáng trên đầu như một mảnh trời xanh
Mà xông xáo, mà tung hoành, ngang dọc.
Mạnh hơn tất cả đạn bom, làm run sợ cả Lầu năm góc!
Ta muốn hỏi Trường Sơn
Có đỉnh nào cao hơn
Chiếc mũ kia của chủ nghĩa anh hùng cách mạng?
Cảm ơn Đảng của chúng ta, Đảng làm ra ánh sáng
Người chưa đưa ta lên được sao Kim.
Nhưng đã cho ta một linh hồn và một trái tim
Biết lẽ phải, biết yêu thương, căm giận
Biết đi tới và làm nên thắng trận!
Hôm nay sao vui thế! Sáng xuân nay
Ta đi tới, lòng ta như bay
Với mỗi làn mây, với từng cơn gió
Gió miền Bắc đang thổi vào Nam đó!
Gió mây ơi, không đợi nắng xuân về
Hãy bay đi mà che những đoàn xe
Và những đoàn quân tuôn ra tiền tuyến….
Tổ quốc ta!
Hai mươi ba năm đau khổ gian nan, bền gan kháng chiến
Tiến lên!
Toàn thắng ắt về ta!
Hỡi bốn phương và những chiến trường xa
Xin lắng nghe… Phút giao thừa đang chuyển
Bác Hồ gọi. Ấy là mùa xuân đến…
Hoan hô Xuân 68 anh hùng!
Hãy gầm lên như sấm sét đùng đùng
Tất cả pháo!
Và xông lên, dũng sĩ!
Như khí phách Trần, Lê. Như oai vũ Quang Trung
Khắp thành thị nông thôn
Đánh tan đầu Mỹ, nguỵ!
Vì Độc lập, Tự do, núi sông hùng vĩ
Vì thiêng liêng giá trị Con Người
Vì muôn đời hoa lá xanh tươi
Ta quyết thắng.
Giành mùa xuân đẹp nhất!
(23-1-1968)
Việt Bắc
Mình về mình có nhớ ta?
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
Mình về mình có nhớ không?
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn.
Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi
Áo chàm đưa buổi phân ly
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…
Mình đi, có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù?
Mình về, có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?
Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già
Mình đi, có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son
Mình về, còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?
Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu…
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia sông Ðáy, suối Lê vơi đầy
Ta đi, ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi…
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…
Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.
Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành luỹ sắt dày
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù
Mênh mông bốn mặt sương mù
Ðất trời ta cả chiến khu một lòng.
Ai về ai có nhớ không?
Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng
Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng
Nhớ từ Cao-Lạng nhớ sang Nhị Hà…
Những đường Việt Bắc của ta
Ðêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miềm
Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
Ai về ai có nhớ không?
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang.
Nắng trưa rực rỡ sao vàng
Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công
Ðiều quân chiến dịch thu đông
Nông thôn phát động, giao thông mở đường
Giữ đê, phòng hạn, thu lương
Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu…
Ở đâu u ám quân thù
Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi
Ở đâu đau đớn giống nòi
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.
Mười lăm năm ấy ai quên
Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hoà
Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào.
Nước trôi nước có về nguồn
Mây đi mây có cùng non trở về?
Mình về, ta gửi về quê
Thuyền nâu trâu mộng với bè nứa mai
Nâu này nhuộm áo không phai
Cho lòng thêm đậm cho ai nhớ mình
Trâu về, xanh lại Thái Bình
Nứa mai gài chặt mối tình ngược xuôi.
Nước trôi, lòng suối chẳng trôi
Mây đi mây vẫn nhớ hồi về non
Ðá mòn nhưng dạ chẳng mòn
Chàm nâu thêm đậm, phấn son chẳng nhoà.
Nứa mai mình gửi quê nhà
Nước non đâu cũng là ta với mình
Thái Bình đồng lại tươi xanh
Phên nhà lại ấm, mái đình lại vui…
Mình về thành thị xa xôi
Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?
Phố đông, còn nhớ bản làng
Sáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?
Mình đi, ta hỏi thăm chừng
Bao giờ Việt Bắc tưng bừng thêm vui?
Ðường về, đây đó gần thôi!
Hôm nay rời bản về nơi thị thành
Nhà cao chẳng khuất non xanh
Phố đông, càng giục chân nhanh bước đường.
Ngày mai về lại thôn hương
Rừng xưa núi cũ yêu thương lại về
Ngày mai rộn rã sơn khê
Ngược xuôi tàu chạy, bốn bề lưới giăng.
Than Phấn Mễ, thiếc Cao Bằng
Phố phường như nấm như măng giữa trời
Mái trường ngói mới đỏ tươi.
Chợ vui trăm nẻo về khơi luồng hàng
Muối Thái Bình ngược Hà Giang
Cày bừa Ðông Xuất, mía đường tỉnh Thanh
Ai về mua vại Hương Canh
Ai lên mình gửi cho anh với nàng
Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng
Vải tơ Nam Ðịnh, lụa hàng Hà Ðông
Áo em thêu chỉ biếc hồng
Mùa xuân ngày hội lùng tùng thêm tươi
Còn non, còn nước, còn trời
Bác Hồ thêm khoẻ, cuộc đời càng vui!
Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường!
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi rừng núi trông theo bóng Người…
Lòng ta ơn Ðảng đời đời
Ngược xuôi đôi mặt một lời song song.
Ngàn năm xưa nước non Hồng
Còn đây ơn Ðảng nối dòng dài lâu
Ngàn năm non nước mai sau
Ðời đời ơn Ðảng càng sâu càng nồng.
Cầm tay nhau hát vui chung
Hôm sau mình nhé, hát cùng Thủ đô.”
(10-1954)
Ba mươi năm đời ta có Đảng
Anh chị em ơi!Ba mươi năm đời ta có Đảng
Hôm nay ôn lại quãng đường dài…
Ngọt bùi nhớ lúc đắng cay
Ra sông nhớ suối, có ngày nhớ đêm
Mùa xuân đó, con chim én mới
Rộn đồng chiêm, chấp chới trời xanh
Đời ta gương vỡ lại lành
Cây khô cây lại đâm cành nở hoa.
Thuở nô lệ, thân ta nước mất
Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm
Một đời đau suốt trăm năm
Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao!
Giặc cướp hết, non cao biển rộng
Cướp cả tên nòi giống tổ tiên
Lưỡi gươm cắt đất ngăn miền
Non sông một khúc ruột liền chia ba
Lũ bán nước lột da dân nước
Tan mồ cha cũng rước voi giày
Máu đà nhúng đỏ bàn tay
Biết chi đau đớn cỏ cây đồng bào!
Ôi nhớ những năm nào thuở trước
Xóm làng ta xơ xác héo hon
Nửa đêm thuế thúc trống dồn
Sân đình máu chảy, đường thôn lính đầy.
Cha trốn ra Hòn Gay cuốc mỏ
Anh chạy vào Đất Đỏ làm phu
Bán thân đổi mấy đồng xu
Thịt xương vùi gốc cao su mấy tầng!
Con đói lả ôm lưng mẹ khóc
Mẹ đợ con đấu thóc cầm hơi
Kiếp người cơm vãi cơm rơi
Biết đâu nẻo đất phương trời mà đi!
Lần đếm bước đến khi hừng sáng
Mặt trời kia! Cờ Đảng giương cao!
Đảng ta, con của phong trào
Mẹ nghèo mang nặng khổ đau khôn cầm.
Như đứa trẻ sinh nằm trên cỏ
Không quê hương, sương gió tơi bời
Đảng ta sinh ở trên đời
Một hòn máu đỏ nên Người hôm nay.
Đảng ta đó, trăm tay nghìn mắt
Đảng ta đây, xương sắt da đồng.
Đảng ta, muôn vạn công nông
Đảng ta, muôn vạn tấm lòng niềm tin.
Đảng ta Mác – Lê-nin vĩ đại
Lại hồi sinh, trả lại cho ta
Trời cao, đất rộng bao la
Bát cơm, tấm áo, hương hoa, hồn người.
Từ ấy đã ba mươi năm chẵn
Cuộc đời ta theo Đảng tiến lên.
Đường xa bao nỗi truân chuyên
Ngọn đèn đêm gió, con thuyền biển khơi
Đèn vẫn tỏ, thuyền bơi tới trước
Đảng ta đưa dân nước ta đi…
Con đường cách mạng trường kỳ
Ba mươi năm ấy, bước đi vững vàng.
Trống Xô-viết Nghệ An vang động
Bắc Trung Nam tràn sóng đấu tranh
Hầm than, xưởng máy, lều gianh
Đứng lên tự cứu mà giành ấm no
Đứng lên cứu tự do, độc lập
Đứng lên giành ruộng đất, áo cơm!
Đứng lên, thân cỏ, thân rơm
Búa liềm không sợ súng gươm bạo tàn!
Máu có chảy, xương tan thịt nát!
Bớ công nông! Tiếng hát càng cao
Năm năm chìm nổi ba đào
Phong trào tạm lắng, phong trào lại lên…
Chống phát-xít, cường quyền hiếu chiến
Khắp năm châu, trận tuyến Bình dân
Trùng trùng cách mạng ra quân
Phất cao cờ đỏ, công nhân dẫn đầu
Còi máy gọi bến tàu hầm mỏ
Hòn Gay kêu Đất Đỏ đấu tranh
Áo nâu liền với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên
Đòi cơm áo, đòi quyền dân chủ
Đường càng đi đội ngũ càng đông
Suối ngàn đã chảy thành sông
Đố ai tát cạn được dòng nước xuôi!
Càng tức nước, càng xui bờ vỡ
Lòng dân ta như lửa thêm dầu
Lưỡi lê, mũi súng, nhà tù
Càng đau, càng khổ, càng thù, càng căm.
Nước đà mất tám mươi năm
Đã Tây lại Nhật, đứng nằm sao yên?
Thân một cổ hai xiềng nô lệ
Phải vùng lên mà bẻ cho tan
Diệt bầy Tây – Nhật – Việt gian
Việt Nam độc lập hoàn toàn tự do!
Lời Đảng gọi vang to khắp nước
Núi sông nghe chân bước trước sau:
Bắc Sơn phất ngọn cờ đầu
Nam Kỳ khởi nghĩa bắc cầu tiến lên
Máu dù chảy hai miền thấm đỏ
Nghìn đầu rơi xuống cỏ, không lui!
Núi càng rung, biển càng sôi
Thép nung càng luyện, càng tôi, càng bền.
Rừng Việt Bắc, Thái Nguyên chống địch
Bước chân đoàn du kích càng hăng
Quân càng đông, sức càng tăng
Biên cương nổi lửa, Cao Bằng xuất binh
Nổ súng trận, Việt Minh truyền lệnh
Giải phóng quân tràn đỉnh non cao
Việt Minh như thác ào ào
Chiến khu kháng Nhật, cao trào nhân dân
Đã nghe súng Hồng quân oanh liệt
Chân trời xa như sét đêm thâu…
Đức hàng, Nhật cũng cúi đầu
Bốn phương châu Á, châu Âu vẫy vùng
Đồng cỏ héo đã bừng lửa cháy
Nước non ơi, hết thảy vùng lên!
Bắc Trung Nam khắp ba miền
Toàn dân khởi nghĩa! Chính quyền về tay!
Lời Đảng gọi, một ngày sấm nổ
Biển người dâng ngập phố ngập đồng
Mùa thu Cách mạng thành công
Mùa thu đây, hỡi cờ hồng vàng sao!
Ôi hai tiếng đồng bào, Tổ quốc
Đến hôm nay mới thuộc về ta
Trăm năm mất nước mất nhà
Hôm nay mới cất lời ca tiếng cười
Ta đã đứng nên người độc lập
Cao bằng người, nào thấp thua ai?
Tay ta, tay búa, tay cày
Tay gươm, tay bút, dựng xây nước mình.
Đời đang buổi bình minh hửng đỏ
Tây lại vào cắn cổ, cắn chân
Chém cha cái lũ thực dân
Đã leo đằng cẳng lài lân đằng đầu!
Một bước nhịn, bước sau cố nhịn
Giặc càng hung. Còn nín được sao?
Hỡi quốc dân! Hỡi đồng bào!
Có gươm, có súng, có dao hãy dùng
Quyết kháng chiến đến cùng cứu nước!
Toàn dân trông phía trước, tiến lên!
Nửa đêm vang tiếng lệnh truyền
Phố giăng chiến luỹ, đường xuyên chiến hào
Hồn Nước dựng thành cao muôn trượng
Tay Đảng rèn lực lượng muôn dân
Chín năm kháng chiến thánh thần
Gậy tầm vông đánh tan quân bạo tàn!
Một dân tộc hai bàn tay trắng
Đồng tâm là chiến thắng thành công
Dân ta gan dạ anh hùng:
Trẻ làm đuốc sống, già xông lửa đồn
Chân toạc máu, chân dồn đuổi giặc
Tay chém thù, tay sắc như gươm!
Củ khoai, củ sắn thay cơm
Khoai bùi trong dạ, sắn thơm trong lòng
Hớp ngụm nước suối trong đỡ khát
Trông trời cao mà mát tâm can!
Chín năm nắng núi mưa ngàn
Nắng mưa có Đảng, cơ hàn có nhau
Nhớ những lúc hầm sâu địch hậu
Nhớ những đêm theo dấu đường đây
Giặc lùng, giặc quét, giặc vây
Có dân, có Đảng đêm này vẫn vui.
Làng kháng chiến không lui một bước
Nhổ sạch đồn cho nước ta yên
Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng!
Ôi Tổ quốc, vinh quang Tổ quốc!
Ngàn muôn năm dân tộc ta ơi!
Việt Nam anh dũng sáng ngời
Ánh gươm độc lập giữa trời soi chung.
Hỡi ai kiếp bần cùng nô lệ
Hãy đứng lên mà bẻ xiềng gông!
Tự do đã nở hoa hồng
Trong dòng máu đỏ, trên đồng Việt Nam…
Đường hạnh phúc gian nan lắm khúc
Đời đấu tranh không lúc dừng chân
Đã rằng vì Nước vì Dân
Nước Dân còn khổ thì thân sướng gì?
Đường giải phóng mới đi một nửa
Nửa Mình còn trong lửa nước sôi
Một thân không thể chia đôi
Lửa gươm không thể cắt rời núi sông
Gươm nào chém được dòng Bến Hải?
Lửa nào thiêu được dải Trường Sơn?
Căm hờn lại giục căm hờn
Máu kêu trả máu, đầu van trả đầu!
Miền Nam đi trước về sau
Bước đường cách mạng dài dâu đã từng
Đước đã mọc thành rừng gỗ cứng
Gió càng lay càng dựng Thành đồng
Trăm sông về một biển Đông
Bắc Nam sẽ lại về trong một nhà!Đường thống nhất chân ta bước gấp
Miền Bắc ta xây đắp nhanh tay
Năm năm mới bấy nhiêu ngày
Mà trông trời đất đổi thay đã nhiều…
Dân có ruộng, dập dìu hợp tác
Lúa mượt đồng, ấm áp làng quê
Chiêm mùa, cờ đỏ ven đê
Sớm trưa tiếng trống đi về trong thôn
Máu áo mới nâu non nắng chói
Mái trường tươi roi rói ngói son
Đã nghe nước chảy lên non
Đã nghe đất chuyển thành con sông dài
Đã nghe gió ngày mai thổi lại
Đã nghe hồn thời đại bay cao…
Núi rừng có điện thay sao
Nông thôn có máy làm trâu cho người
Đời hết kẻ sống lười ăn bám
Đời của ai dũng cảm hy sinh
Những người lao động quang vinh
Chúng ta là chủ của mình từ đây…
Nghìn năm giấc mộng đêm ngày
Ba mươi năm Đảng, hôm nay có mình.
Ba mươi tuổi Đảng sinh, phấn đấu
Đã bao lần đổ máu con yêu!
Đường đi mấy núi mấy đèo
Núi bao nhiêu ngọn, bấy nhiêu anh hùng!
Sống cùng Đảng, chết không rời Đảng
Tấm lòng son chói sáng nghìn thu
Mặt trời có lúc mây mù
Trái tim ta vẫn đỏ bầu máu tươi!
Người đang sống nhớ người đã khuất
Nhớ những anh chị mất trên đường
Tù lao, máy chém, chiến trường
Tù lao, máy chém, chiến trường
Dẫu tan nát thịt, còn vương vấn hồn:
Chết nằm xuống, còn hôn cờ Đảng
Chết còn trao súng đạn, quên đau
Chết còn trút áo cho nhau
Miếng cơm dành để người sau ấm lòng!
Hỡi những trái tim không thể chết
Chúng tôi đi theo vết các anh
Những hồn Trần Phú vô danh
Sóng xanh biển cả, cây xanh núi ngàn…
Con chim biết nhớ đàn nhớ tổ
Ta nhớ người đau khổ nuôi ta:
Ơn người như mẹ, như cha
Lòng dân yêu Đảng như là yêu con!
Nghèo rau cháo, từng lon gạo bữa
Dành cho ta chút sữa cầm hơi
Dù khi tắt lửa tối trời
Vững lòng quyết sống, không rời Đảng ta
Dù khi giặc khảo giặc tra
Cắn răng thà chết, không xa Đảng mình!
Ta nhớ nghĩa nhớ tình bốn biển
Anh em ta yêu mến gần xa
Máu Hồng quân, máu Trung Hoa
Cũng là máu đổ cho ta đất này.
Một ngày nhớ bao ngày xưa ấy
Ba mươi năm, biết mấy buồn vui!
Đắng cay nay mới ngọt bùi
Đường đi muôn dặm đã ngời mai sau…
Ngọn cờ đỏ trên đầu phấp phới
Bác Hồ đưa ta tới trời xa
Ba mươi năm bước đường qua
Đời ta có Bác xông pha dẫn đường
Người đi trước, nghìn sương muôn tuyết
Dắt dìu dân, nước Việt Nam ta
Bạc phơ mái tóc người Cha
Ba mươi năm Đảng nở hoa tặng Người.
(1960)
Một nhành xuân
Tặng Đảng thân yêu tròn 50 tuổi
Vâng, xin kể cùng Xuân đồng chí
Chuyện riêng chung, một cuộc đời bình dị
Năm 20 của thế kỷ 20
Tôi sinh ra. Nhưng chưa được làm người
Nước đã mất. Cha đã làm nô lệ.
Ôi những ngày xưa… Mưa xứ Huế
Mưa sao buồn vậy, quê hương ơi!
Ngẩng đầu lên, không thấy mặt trời
Đất lai láng những là nước mắt…
Có lẽ vậy thôi… Tôi đã trôi như con thuyền lay lắt
Trên dòng sông mù sương
Tôi đã khô như cây sậy bên đường
Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt
Tôi đã chết, lặng im, như con chim không bao giờ được hót
Một tiếng ca lảnh lót cho đời
Nếu chậm mùa xuân ấy, em ơi!
Từ vô vọng, mênh mông đêm tối
Người đã đến. Chói chang nắng dội
Trong lòng tôi. Ôi Đảng thân yêu
Sống lại rồi. Hạnh phúc biết bao nhiêu!
Xóm thợ đói nghèo cùng tôi kết bạn
Leo lét đèn khuya. Sáng từng chữ Tuyên ngôn Cộng sản
Bàng hoàng nghe Mác gọi xung thiên
Sang sảng Lê-nin… Giành lấy chính quyền!
Tưng bừng trái đất hồi sinh
Mở bình minh
Dáng Liên Xô lồng lộng.
Và nhân loại dần dần chuyển động
Tất cả đòi giải phóng
Việt Nam ơi!
Đến cùng tôi, rọi sáng chân trời
Những anh chị rất hiền, giản dị
Ôm hôn tôi, và gọi tôi “đồng chí”
Cái hôn say hơn mọi tình yêu
Nâng hồn tôi như gió nâng diều
Tên gọi mới của con người đứng thẳng
Tiếng chào mới của con người quyết thắng
Hết nỗi buồn cay đắng, từ đây…
Mẹ của con! Hơi ấm những ngày
Thuở bé thơ, mẹ hằng chăm chút
Con sẽ đem cho những em côi cút
Cho những ai khao khát tình thương
Cho những ai vất vưởng, thiếu quê hương
Cùng ngọn lửa của niềm tin, hy vọng.
A! Cuộc sống thật là đáng sống
Đời yêu tôi. Tôi lại yêu đời
Tất cả cùng tôi. Tôi với muôn người
Chỉ là một. Nên cũng là vô số!
Dậy lên, hỡi đồng bào đau khổ!
Đất nước này phải thơm lúa thơm hoa
Dân tộc này sẽ là một bài ca
Của nhân nghĩa bốn nghìn năm toả rộng.
Tôi hát lớn. Và trái tim sôi nóng
Đẩy tôi đi cùng sóng người đi
Cờ đỏ bay cao. Sức mạnh thần kỳ
Qua lửa máu. Không thể gì ngăn nổi.
Nhớ làm sao bao nhiêu đèo suối
Kể làm chi, mấy tuổi đường đời
Có ai đo được sức trẻ hai mươi
Có ai tính được lòng người đầu bạc?
Chỉ biết vậy, từ khi ta có Bác
Đảng cùng ta, như cội liền cành
Là mùa xuân vô tận, lá tươi xanh
Một lá rụng, lại trăm mầm lộc mới
Trong bão táp, vẫn hiên ngang, phơi phới
Chúng ta đi. Nhìn tới tương lai…
Đến hôm nay. Trời rộng biển dài
Ta lại ngắm núi sông ta hùng vĩ
Rũ sạch máu và bùn dơ giặc Mỹ
Dáng thanh xuân hồng nắng Thái Bình Dương
Mà rưng rưng muôn nhớ ngàn thương…
Ôi Tổ Quốc!
Tự hào thay ngọn đuốc
Của lương tâm
Đời đời cháy sáng.
Xin dâng tấm lòng ta ơn Đảng
50 năm
Đêm hoá trăng rằm
Tỏ mặt người, mặt đất.
Mặc chúng nó, lũ sói beo bầm gan tím mật
Nanh vuốt bay sẽ đào huyệt chôn bay
Chắc tay cày và chắc súng trong tay
Thép xây dựng cũng là gươm giữ nước.
Vững thế trận, ta lên phía trước
50 triệu nhân dân
50 triệu anh hùng
Như hôm nào, dáng Bác vẫn ung dung
Đường hoàng, tiến bước!
Lạ lùng chưa
Ta sống thật đây, gian khổ đêm ngày
Mà cứ tưởng bay trong mơ ước.
Bữa cơm khoai, ít cá nhiều rau
Mà ngăn sông làm điện, khoan biển làm dầu
Chân dép lố
Mà lên tàu vũ trụ.
Đời vui thế khi ta làm chủ
Anh em ơi, đồng chí mình ơi!
Trẻ lại rồi thế kỷ 20
Và trẻ mãi, mỗi người
Một nhành xuân, của Đảng.
(17-1-1980)
Chào xuân 67
Đất nước ta ơi
Xin bắn hai mươi phát đại bác vang trời
Chào xuân 67!
Xuân của chúng ta
Nam Bắc hai miền chiến công lừng lẫy!
Báo cho anh em bè bạn gần xa
Tin vui của chiến trường chống Mỹ!
Xuân hãy xem! Cuộc diễu binh hùng vĩ
31 triệu nhân dân
Tất cả hành quân
Tất cả thành chiến sĩ.
Hiện đại, thô sơ
Của ngày xưa và của bây giờ
Với cách mạng đều là vũ khí
Tên lửa, tên tre
Lưỡi lê, lưỡi mác
Và thuyền và xe
Chân đi, vai vác
Qua núi qua khe
Mạnh hơn thác, trùng trùng vô tận!
Hãy xem! Đồng ruộng cũng chỉnh tề thế trận
Lúa đứng thẳng hàng, quyết tâm 5 tấn
Chào cô dân quân vai súng tay cày
Chân lội bùn, mơ hạ máy bay!
Chào các cụ bạch đầu quân trồng cây chống Mỹ
Chào các mẹ già run tay vá may cho chiến sĩ
Chào các em, những đồng chí của tương lai
Mang mũ rơm đi học đường dài…
Truyện thần kỳ, dân tộc ta là vậy!
Mặt trời đỏ dậy
Có vui không?
Nhìn nam bắc tây đông
Hỏi cả hai mươi thế kỷ:
Ở đâu? Mỗi ngọn núi dòng sông
Cũng hiển hách chiến công
Lừng danh dũng sĩ.
Ở đâu? Một mũi chông, một ngọn tầm vông
Cũng hiên ngang như trường thành, chiến luỹ.
Và ở đâu? Trên trái đất này
Người vẫn ngọt ngào qua muôn nỗi đắng cay
Sống chết từng giây, mưa bom bão đạn
Lòng nóng bỏng căm thù vẫn mát tươi tình bạn.
Việt Nam, ôi Tổ quốc thương yêu!
Trong khổ đau, Người đẹp hơn nhiều
Như bà mẹ sớm chiều gánh nặng
Nhẫn nại nuôi con, suốt đời im lặng…
Biết hy sinh nên chẳng nhiều lời
Gì quý hơn giá trị con người?
Ta hiểu vì sao ta chiến đấu
Ta hiểu vì ai ta hiến máu.
Mác – Lê-nin, vĩnh viễn mặt trời
Giữa mây đục, càng sáng ngời chân lý.
Cuộc đời ta, từ Cách mạng tháng Mười
Đã tươi lại với nửa vòng thế kỷ.
Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối, tim ta làm ngọn lửa!
Cảm ơn Đảng đã cho ta dòng sữa
Bốn nghìn năm chan chứa ân tình
Lấy nhân nghĩa thắng hung tàn, bạo chúa
Kiếp tỳ nô vùng dậy chém nghê kình!
Thiêng liêng thay, tiếng gọi cùa Bác Hồ:
Vì độc lập tự do, toàn dân ta quyết thắng!
Tự hào thay, khi Nguyễn Viết Xuân hô:
Ngẩng đầu lên, nhằm thẳng quân thù mà bắn!
Ôi sáng xuân nay, như lưỡi gươm trần sáng quắc
Rạo rực lòng ta, trống trận Quang Trung
Tổ quốc giục cả hai miền Nam Bắc
Hãy xung phong! Hỡi mùa xuân 67 anh hùng!
3-2-1967
Sáng tháng năm
Vui sao một sáng tháng Năm
Đường về Việt Bắc lên thăm Bác Hồ
Suối dài xanh mướt nương ngô
Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn…
Bác kêu con đến bên bàn
Bác ngồi Bác viết nhà sàn đơn sơ
Con bồ câu trắng ngây thơ
Nó đi tìm thóc quanh bồ công văn
Lát rồi, chim nhé, chim ăn
Bác Hồ còn bận khách văn đến nhà
Bàn tay con nắm tay cha
Bàn tay Bác ấm vào da vào lòng.
Bác ngồi đó, lớn mênh mông
Trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non…
Bác Hồ, cha của chúng con
Hồn của muôn hồn
Cho con được ôm hôn má Bác
Cho con hôn mái đầu tóc bạc
Hôn chòm râu mát rượi hoà bình!
Ôi cái tên kính yêu Hồ Chí Minh!
Trong sáng lòng anh du kích
Nửa đêm bôn tập diệt đồn.
Vững tay người chiến sĩ nông thôn
Bắt sỏi đá phải thành sắn gạo.
Anh thợ, má anh vàng thuốc pháo
Cánh tay anh dày sẹo lửa gang.
Ôi những em đốt đuốc đến trường làng
Và các chị dân công mòn đêm vận tải!
Các anh chị, các em ơi, có phải
Mỗi khi lòng ta xao xuyến rung rinh
Môi ta thầm kêu Bác: Hồ Chí Minh!
Và mỗi trận, mỗi mùa vui thắng lợi
Đôi mắt Bác hiện lên cười phấn khởi
Ta lớn cao lên, bay bổng diệu kỳ
Trên đường dài, hai cánh đỡ ta đi…
Bác Hồ đó, là lòng ta yên tĩnh
Ôi người cha đôi mắt mẹ hiền sao!
Giọng của Người, không phải sấm trên cao
Thấm từng tiếng, ấm vào lòng mong ước
Con nghe Bác, tưởng nghe lời non nước
Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau…
Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dị
Màu quê hương bền bỉ đậm đà
Ta bên Người, Người toả sáng trong ta
Ta bỗng lớn ở bên Người một chút.
Bác Hồ đó, ung dung châm lửa hút
Trán mênh mông, thanh thản một vùng trời.
Không gì vui bằng mắt Bác Hồ cười
Quên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi!
Người rực rỡ một mặt trời cách mạng
Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng
Đêm tàn bay chập choạng dưới chân Người.
Hồ Chí Minh
Người ở khắp nơi nơi…
Hồn biển lớn đón muôn lời thủ thỉ
Lắng từng câu, từng ý chưa thành
Người là Cha, là Bác, là Anh
Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ
Người ngồi đó, với cây chì đỏ
Vạch đường đi, từng bước, từng giờ…
Không gì vinh bằng chiến đấu dưới cờ
Đảng chói lọi Hồ Chí Minh vĩ đại!
Con nhớ hết mỗi lời Người dạy:
Kháng chiến gian nan, kháng chiến trường kỳ
Bác bảo đi, là đi.
Bác bảo thắng, là thắng.
Việt Nam có Bác Hồ
Thế giới có Xta-lin.
Việt Nam phải tự do
Thế giới phải hoà bình!
Chúng con chiến đấu hy sinh
Tấm lòng son sắt, đinh ninh lời thề.
Bắt tay Bác tiễn ra về
Nhớ hoài buổi sáng mùa hè chiến khu…
(5-1951)
Bài ca xuân 71
71 đến, nghiêm trang. Như người lính
Có lệnh là đi. Tư thế sẵn sàng
Gương mặt sáng nụ cười bình tĩnh
Màu áo xanh tươi khoẻ, nhẹ nhàng.
Trung ương họp. Giữa ngày rét giá
Con én về bên cửa sổ, nhìn sang:
Bộ tư lệnh: những lớp tóc hoa râm, những mái đầu trắng xoá
Vẫn có Bác, ung dung, trông xuống, dịu dàng.
Kế hoạch đã vạch xong.
Tiền tuyến, ra sức tiến công
Hậu phương, hết lòng chi viện.
Nich-xơn!
Mày có thể đốt cháy dãy Trường Sơn
Không thể ngăn đường, lấp biển.
Ta đã đi, là đến.
Đất nước vào xuân gọi những cánh đồng
Giống mới rộn ràng năm tấn
Dáng thẳng những chàng trai hăng lập chiến công
Biếc mắt bèo dâu, đẹp như những cô gái xã viên tiễn người ra trận.
Đáng yêu sao, những mảnh đất bạc màu
Những quả đồi hoang xói lở
Nghe Đảng khuyên, bỗng thấy mình giàu
Hết tím hoa mua, sẽ trắng mùa hoa sở.
Dâu hẹn vàng tơ, chè mơ thêm lứa
Lạc lên xanh bát ngát chân trời
Đến cỏ dại cũng ngọt thành cỏ sữa
Sắn khoai ngô cũng đem mật cho đời.
Anh hoạ sĩ làng Hồ, lại đây anh mà vẽ
Đàn bò mộng Cu-ba đủng đỉnh đi, ngắm núi Ba Vì
Những chú lợn lai lớn cao hơn ỷ mẹ
Và những mái gà Hung làm bạn với gà ri.
Cái mới đến. Buổi đầu sinh nở
Mỗi ngày vui một quả trứng hồng.
Sức trẻ đây, mặt người rạng rỡ
Nước non này xanh cả mùa đông.
Giặc Mỹ phá, thì ta xây lại.
Lấp hố bom mà dựng lò cao
Nhà máy tựa hang sâu, vững chãi
Ta tựa lòng ta, rất đỗi tự hào.
Cuộc sống lớn có đôi mắt Đảng
Mỗi bước đi gần, nâng ước mơ xa
Hòn than nhỏ cũng bừng lên ánh sáng
Thác Bà reo, gọi điện sông Đà.
Ta sẽ khai những mỏ dầu, mỏ sắt
Đóng những con tàu đi khắp đại dương
Nhưng phải luyện những con người đẹp nhất
Biết căm thù và biết yêu thương.
16 năm rồi. Nửa-ta máu ứa
Biết mấy mẹ già chống cửa trông con
Các em ta đã theo cha mấy lứa
Hà Nội đau, tim ở Huế, Sài Gòn!
Miền Nam ơi, miền Nam quê hương
Xuân này, Bác không làm thơ nữa.
Nóng bỏng Lời kêu gọi của Trung ương
Cả nước hành quân, ra tuyến lửa.
Ta sẽ đánh, đánh những đòn sét đánh
Lũ diều hâu phải rã cánh tan đầu.
Tổ quốc giục. Không sợ dài lâu, ta quyết manh lớn mạnh
Mở con đường Hồ Chí Minh sáng đến mai sau…
Chắc Bác sẽ vui lòng
Như mỗi khi ghi một thành công
Người khen: “Thế là tốt”.
Hãy xứng đáng, hỡi năm 71!
1-1971
Trong một cuộc hành trình khám phá những bài thơ xuất sắc nhất về Đảng của nhà thơ Tố Hữu, chúng ta đã được dẫn dắt qua những trang văn thơ đầy tinh tế và ý nghĩa. Những bản thơ này không chỉ là sự sáng tạo nghệ thuật, mà còn là một cách để tôn vinh và kỷ niệm một phần quan trọng trong lịch sử của đất nước.
Chúng ta đã cùng nhau thấu hiểu sâu hơn về tâm hồn và tri tưởng của nhà thơ Tố Hữu, cũng như hiểu rõ hơn về tình cảm đặc biệt mà ông dành cho Đảng Cộng sản Việt Nam. Bằng việc lắng nghe những giai điệu từ những dòng thơ này, chúng ta đã kết nối với một phần quan trọng trong di sản văn hóa của đất nước.
Hy vọng rằng chúng ta đã tìm thấy sự cảm hứng và lý tưởng trong những bài thơ này, và rằng chúng ta sẽ tiếp tục truyền đạt thông điệp về lòng kiên định và lòng kính trọng đối với Đảng Cộng sản Việt Nam đến thế hệ tiếp theo. Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi trong hành trình này.
